‘Onderzoek naar reuma heeft zich spectaculair ontwikkeld’

Delen via:

Prof. René van Lier is voorzitter van de divisie laboratoria, apotheek en biomedische genetica van het UMC Utrecht en voorzitter van de Wetenschappelijke Adviesraad van ReumaNederland. Hij beantwoordt een viertal vragen over zijn werk.

Welk onderzoek heeft grote invloed gehad op je werk?

In 1983 ben ik afgestudeerd als arts, dat was de fase dat de biologicals nog niet hun intrede hadden gedaan. Daarna kwamen als eerste de TNF-blokkers en vervolgens de monoklonale antilichamen die B-celreductie geven. Dat heeft het veld van de reumatologie enorm veranderd. Behandelaars hebben heel nieuwe stappen kunnen zetten. Die ontwikkeling is ook van grote invloed geweest op het onderzoek naar reumatoïde artritis. We probeerden de achterliggende mechanismen te begrijpen en ook waarom sommige patiënten refractair zijn of worden. Er heeft zich een spectaculair onderzoeksveld ontwikkeld. Op basis van die nieuwe kennis zijn nieuwe behandelingen ontwikkeld. Het belang daarvan is heel groot. Vanuit mijn achtergrond als immunoloog ben ik ook betrokken bij onderzoek naar onder andere multipele sclerose, en daar wacht het veld helaas nog steeds op zo’n doorbraak die een nieuw perspectief biedt.

Welke vragen in je vakgebied zou je zelf met wetenschappelijk onderzoek nog willen beantwoorden?

Nieuwe therapieën zijn werkzaam bij een groot deel van de patiënten. Maar er is altijd een groep die het minder goed doet. Waarom is dat zo? Heeft dat bijvoorbeeld te maken met de ontstaanswijze van de ziekte bij die specifieke patiënt, of spelen kenmerken van de patiënt zelf een rol? Hoeveel subvormen zijn er eigenlijk in de ontstaanswijze? Daarnaast is het nog steeds de vraag waarom bijvoorbeeld TNF-blokkers wel goed werken tegen reuma maar niet tegen multipele sclerose, met eveneens een immunologisch gedreven ontstaanswijze. Ik denk dat specialisten als longartsen, neurologen en reumatologen veel van elkaar kunnen leren over de immunologische achtergrond van ziekten die zij behandelen.

Wat zie je als het hoogtepunt van je carrière?

Mijn onderzoek richt zich op het menselijk immuunsysteem. Een beperking daarbij is dat dat veelal gebeurt in humaan bloed. De afgelopen 15 jaar ben ik meer gaan onderzoeken in weefsels. Dat is een stuk moeilijker, maar wel relevanter omdat je kijkt naar cellen op de plek waar ze actief zijn. Daar heeft zich een heel nieuw onderzoeksveld geopend. Al in 1998 hebben we gekeken naar T-cellen in ontstekingsvocht van patiënten met reumatoïde artritis. Voor patiënten is dit meer belastend maar dunne-naaldbiopten hebben een grote vlucht genomen.

Wat geeft je in je dagelijks werk een goed gevoel?

Ik heb de afgelopen jaren veel promovendi begeleid. Veel energie haal ik uit werkbesprekingen met groepsleiders en promovendi waar ‘verse’ data worden besproken. Het wordt vooral interessant als dat data zijn die je niet verwacht. Als je vindt wat je zoekt, bevestigt dat je hypothese. Dat is niet zo spannend. Juist die dingen die je niet verwacht, dagen je uit om een draai te maken. Ze leiden tot nieuwe hypothesen en nieuwe inzichten. Niets is zo leuk als primaire onderzoeksdata, en die als ietwat verstokte hoogleraar te bespreken met een jonge onderzoeker. Dat geeft beiden energie.

Efficiënt gebruik van biologicals bij reumatoïde artritis

mrt 2024 | RA

Lees meer over Efficiënt gebruik van biologicals bij reumatoïde artritis

Effectiviteit en veiligheid van sirolimus bij cutane sarcoïdose

mrt 2024

Lees meer over Effectiviteit en veiligheid van sirolimus bij cutane sarcoïdose

Nieuwe biomarker voor jicht

mrt 2024 | Jicht

Lees meer over Nieuwe biomarker voor jicht

Veiligheid en verdraaglijkheid van intraveneus immuunglobuline bij actieve dermatomyositis

mrt 2024

Lees meer over Veiligheid en verdraaglijkheid van intraveneus immuunglobuline bij actieve dermatomyositis

Van klacht naar claim: hoe voorkom je escalatie?

mrt 2024

Lees meer over Van klacht naar claim: hoe voorkom je escalatie?

Vasculaire ontsteking bij patiënten met PsA

feb 2024 | Arthritis psoriatica

Lees meer over Vasculaire ontsteking bij patiënten met PsA

SpA café 7:
Perifere uitingen van SpA in de klinische praktijk

11 apr 2024 om 18:30 | Spondyloartritis

Lees meer over SpA café 7:
Perifere uitingen van SpA in de klinische praktijk

Expertdebat SLE, Deel 3 - Praktische handvatten: Van zwangerschapswens tot de rol van B-cellen in lupus

11 mrt 2024 | Immuuntherapie, SLE

Lees meer over Expertdebat SLE, Deel 3 - Praktische handvatten: Van zwangerschapswens tot de rol van B-cellen in lupus

Should baricitinib (Olumiant®) be the JAKi of choice in rheumatoid arthritis? – A review of the evidence

5 mrt 2024 | Artritis

Lees meer over Should baricitinib (Olumiant®) be the JAKi of choice in rheumatoid arthritis? – A review of the evidence

SpA café 5: De nieuwe ASAS-EULAR aanbevelingen voor de behandeling van axSpA

8 nov 2023 | Spondyloartritis

Lees meer over SpA café 5: De nieuwe ASAS-EULAR aanbevelingen voor de behandeling van axSpA

ReumaReality: gepersonaliseerde zorg voor uiteenlopende patiënten

30 okt 2023 om 20:00 | Artrose

Lees meer over ReumaReality: gepersonaliseerde zorg voor uiteenlopende patiënten

SpA café 6: Structurele schade bij axiale SpA

3 okt 2023 om 18:30 | Spondyloartritis

Lees meer over SpA café 6: Structurele schade bij axiale SpA

SpA café 3: pijn herkennen en behandelen bij patiënten met SpA

6 mrt 2023 | Arthritis psoriatica, Spondyloartritis

Lees meer over SpA café 3: pijn herkennen en behandelen bij patiënten met SpA

Expertdebat SLE en lupus nefritis - Deel 2

21 dec 2022 | Immuuntherapie, SLE

Lees meer over Expertdebat SLE en lupus nefritis - Deel 2

Webinar: Reumatologie actueel

15 nov 2022

Lees meer over Webinar: Reumatologie actueel

e-learning SpA in de praktijk

Psoriasis, Spondyloartritis

Lees meer over e-learning SpA in de praktijk
Er zijn geen bijeenkomsten gevonden.

Hoe abortuswetgeving invloed heeft op de reumatologiepatiënt

nov 2023 | Arteriitis, Arthritis psoriatica, Artrose, RA, SLE, Spondyloartritis

Lees meer over Hoe abortuswetgeving invloed heeft op de reumatologiepatiënt

Zo veilig zijn COVID-vaccins bij gebruik immuunsuppressiva

nov 2023 | Arthritis psoriatica, Spondyloartritis, Vaccinatie

Lees meer over Zo veilig zijn COVID-vaccins bij gebruik immuunsuppressiva

AI berekent straks de Sharp/van der Heijde-score bij RA

nov 2023 | RA

Lees meer over AI berekent straks de Sharp/van der Heijde-score bij RA

Op zoek naar de optimale timing om belimumab te starten

nov 2023 | SLE

Lees meer over Op zoek naar de optimale timing om belimumab te starten

Gaan digitale biomarkers de zorgkloof bij PsA en RA oplossen?

nov 2023 | RA, Spondyloartritis

Lees meer over Gaan digitale biomarkers de zorgkloof bij PsA en RA oplossen?

Behandeling RA met hydroxychloroquine verlaagt kans op leververvetting

nov 2023 | Hepatologie, RA

Lees meer over Behandeling RA met hydroxychloroquine verlaagt kans op leververvetting

Zwangerschap met reumatische aandoening geeft opvallend hoog CV-risico

nov 2023 | Arteriitis, Arthritis psoriatica, Artrose, JIA, RA, Sclerodermie, SLE, Spondyloartritis

Lees meer over Zwangerschap met reumatische aandoening geeft opvallend hoog CV-risico

Goed vergeleken: TNF-alfa- en JAK-remmer in real-life setting

nov 2023 | RA

Lees meer over Goed vergeleken: TNF-alfa- en JAK-remmer in real-life setting

Nieuwe EULAR-richtlijn: hoe vermoeidheid te behandelen?

nov 2023 | Arthritis psoriatica, Artrose, JIA, Jicht, RA, Sclerodermie, Sjögren, SLE, Spondyloartritis

Lees meer over Nieuwe EULAR-richtlijn: hoe vermoeidheid te behandelen?

Psoriatic Disease: het belang van anamnese en het herkennen van rode vlaggen

nov 2022 | Psoriasis

Lees meer over Psoriatic Disease: het belang van anamnese en het herkennen van rode vlaggen

De voor- en nadelen van zorg op afstand: ervaringen van Nederlandse reumatologen tijdens COVID

nov 2020

Lees meer over De voor- en nadelen van zorg op afstand: ervaringen van Nederlandse reumatologen tijdens COVID

Podcast - Terugkerende koortssyndromen: steeds beter te (be)grijpen en behandelen

okt 2020

Lees meer over Podcast - Terugkerende koortssyndromen: steeds beter te (be)grijpen en behandelen

De ACR-adviezen voor reumatologische zorg tijdens de COVID-19-pandemie nader bekeken

aug 2020 | RA, SLE

Lees meer over De ACR-adviezen voor reumatologische zorg tijdens de COVID-19-pandemie nader bekeken

MedNet Reumatologie 2023-04

dec 2023

Lees meer over MedNet Reumatologie 2023-04

MedNet Reumatologie 2023-02

jun 2023

Lees meer over MedNet Reumatologie 2023-02

MedNet Reumatologie 2023-01

mrt 2023

Lees meer over MedNet Reumatologie 2023-01

MedNet Reumatologie 2022-04

dec 2022

Lees meer over MedNet Reumatologie 2022-04

MedNet Reumatologie 2022-03

sep 2022

Lees meer over MedNet Reumatologie 2022-03

MedNet Reumatologie 2022-02

jun 2022

Lees meer over MedNet Reumatologie 2022-02

MedNet Reumatologie 2022-01

mrt 2022

Lees meer over MedNet Reumatologie 2022-01