De haalbaarheid van het toevoegen van maraviroc – een CCR5-antagonist – aan geoptimaliseerde achtergrondbehandeling als een potentiële therapie voor niet-alcoholische leververvetting (NAFLD) wordt momenteel uitgezocht aan de hand van een 96 weken durende studie.
Hoewel NAFLD een ernstige hepatische comorbiditeit vormt bij mensen met hiv, zijn er maar weinig behandelingen voor beschikbaar. CCR5 medieert intrahepatische immuuninteracties die de fibrogenese stimuleren. De hypothese die daarvan is afgeleid, stelt dat CCR5-antagonisme mogelijk in staat is om fibroseprogressie te verminderen. Bradshaw et al. hebben een prospectieve, 96 weken durende open-label, niet-invasieve, gerandomiseerde haalbaarheidsstudie opgezet met de CCR5-antagonist maraviroc + geoptimaliseerde achtergrondtherapie (OBT) versus OBT bij mensen met goed gecontroleerde hiv-1 en NAFLD.
De deelnemers aan deze studie zijn afkomstig uit zeven Britse hiv-klinieken. Inclusiecriteria zijn onder meer steatose op leverbeeldvorming of biopsie en hiv viral load < 50 c/ml. De exclusiecriteria zijn cirrose (fibroscan leverstijfheidsmeting (LSM) > 13 kPa), alanineaminotransferase (ALT) en aspartaataminotransferase (AST) < 5x upper limit of normal (ULN), andere leverziekte, overmatig alcoholgebruik en ernstige hart- en vaatziekten. Deelnemers worden in een verhouding van 1:1 gerandomiseerd. De primaire eindpunten zijn het vaststellen van de acceptatie en de haalbaarheid van het uitvoeren van een gerandomiseerde klinische studie naar het toevoegen van maraviroc aan OBT versus OBT alleen bij mensen met hiv en NAFLD.
Tussen juli 2018 en januari 2020 zijn 53 mensen geïncludeerd (het doel is 60 deelnemers); 23 van hen zijn gerandomiseerd naar OBT + maraviroc; 89% is man en de mediane leeftijd 54 jaar. De mediane BMI is 30 kg/m2; in totaal werd 11% behandeld voor diabetes, 21% voor hypertensie en 43% voor dislipidemie.
Bradshaw besloot zijn presentatie met de conclusie dat momenteel 88% van het inclusiedoel is behaald. Opvallend was dat bij 12 van de deelnemers de baseline leverstijfheid F2 of F3 was, van wie 3 deelnemers een normale leverfunctie hadden. Hoewel de uitkomsten van deze studie pas over geruime tijd worden verwacht, biedt het (lopende) onderzoek mogelijk interessante nieuwe inzichten voor de behandeling van NAFLD.
Bron
Bradshaw D, et al. Hepatic fibrosis in people with HIV and non-alcoholic fatty liver disease: baseline data from an open-label, feasibility randomised trial of maraviroc plus optimised background therapy (OBT) versus OBT alone. HIV Glasgow 2020. P078. www.hivglasgow.org.