Nieuwe behandelmogelijkheid bij osteoporose hoopgevend

Delen via:

Begin dit jaar is het middel romosozumab op de markt gekomen voor de behandeling van osteoporose. Het middel is bedoeld voor postmenopauzale vrouwen met hoog risico op botfracturen. Misschien komt het in de toekomst ook beschikbaar voor patiënten die behandeld worden met prednisolon voor een onderliggende reumatische aandoeningen, denkt reumatoloog dr. Hennie Raterman (Noordwest Ziekenhuisgroep, Alkmaar).

Osteoporose is een chronische ziekte met een hoog risico op nieuwe fracturen. Dit komt door een disbalans tussen osteoblasten die bot opbouwen en osteoclasten die bot afbreken. “De behandelstrategie richt zich tot nu toe vooral op een gezonde leefstijl met voldoende zuivel”, vertelt Raterman. “Medicatie zoals bisfosfonaten en denosumab doen alleen iets tegen het probleem van de botafbraak. Het bijzondere van romosozumab is dat het met name zorgt voor botopbouw. Het is hiermee het tweede geneesmiddel, naast teriparatide, wat vooral tot botopbouw leidt. Maar het heeft een heel ander en uniek werkingsmechanisme.”

Specifieke criteria

Het nieuwe middel is bedoeld voor een specifieke patiëntengroep, namelijk postmenopauzale vrouwen met hoog risico op botbreuken. Voor het verhoogde risico zijn specifieke criteria vastgesteld. Raterman legt uit: “De score voor botdichtheid, de BMD T-score, moet kleiner zijn dan -2,5 in de heup of de heuphals. Een T-score van -2,5 of lager wijst op osteoporose. Daarnaast moet sprake zijn van een of meer wervelinzakkingen. Het gaat dus om een groep vrouwen met duidelijke osteoporose en daarbij een wervelbreuk.”

Een iets betere T-score kan ook, maar dan in combinatie met meerdere ernstige wervelfracturen. Voorheen was er met de bestaande medicatie wel winst te behalen voor deze meest ernstige doelgroep, echter slechts beperkt. Het is volgens Raterman lastig te zeggen hoe groot de groep is. “Maar ik schat dat zeker tot een kwart van de mensen met osteoporose en een wervelfractuur hiermee geholpen kan worden. De definitieve criteria voor gebruik van romosozumab worden opgenomen in de nieuwe richtlijn voor de behandeling van osteoporose, die naar verwachting begin volgend jaar verschijnt.”

Er is wel een belangrijke contra-indicatie voor het nieuwe middel. In een van de registratiestudies werd namelijk een verhoogd risico gevonden op cardiovasculaire bijwerkingen. Dat ging om beroertes en hartinfarcten. “Deze waarneming heeft de registratie in Europa vertraagd, hoewel dit verhoogde cardiovasculaire risico niet in alle studies werd gezien”, aldus Raterman. “Maar een myocardinfarct of CVA in de voorgeschiedenis is wel opgenomen als belangrijke contra-indicatie, ook al is het risico wellicht klein.”

Reumatische aandoeningen

Raterman heeft zelf niet deelgenomen aan studies met romosozumab. Enkele academische centra in Nederland hebben het middel wel onderzocht. “Zij zijn erg positief over de effecten die zij waarnemen. Vergeleken met het meest voorgeschreven bisfosfonaat alendroninezuur is er met romosozumab veel meer botopbouw bij patiënten. Bovendien is het aantal nieuwe fracturen significant minder. Enerzijds wordt dus de botopbouw gestimuleerd, en anderzijds worden nieuwe botbreuken voorkomen.”

Ook voor reumatologen is dit goed nieuws, want osteoporose speelt eveneens een belangrijke rol bij reumatische aandoeningen die worden behandeld met glucocorticoïden, die juist zorgen voor toename van botafbraak en afname van botopbouw. Zeker bij langdurig gebruik en hogere doseringen kan prednisolon dus osteoporose induceren. “Maar romosozumab is nog niet geregistreerd voor patiënten die behandeld worden met prednisolon voor een onderliggende reumatische aandoening”, vertelt Raterman. “Daar zullen ongetwijfeld studies naar komen. Gezien de werking van prednisolon en van romosozumab denk ik dat het nieuwe middel veel zou kunnen betekenen voor reumapatiënten. Uiteraard moet eerst het aspect van veiligheid voor deze patiëntencategorie goed onderzocht zijn.”

Meer aandacht

Raterman zelf heeft nog geen ervaring met toediening van romosozumab. Hij is wel erg benieuwd naar de resultaten ermee bij patiënten. “Studies laten enorm hoopgevende resultaten zien. Daarom zijn mijn verwachtingen hooggespannen. De timing van de beschikbaarheid van het nieuwe middel is heel gunstig, omdat er de afgelopen tijd meer aandacht is gekomen voor osteoporose. Zorginstituut Nederland heeft het onderwerp afgelopen jaar aangemerkt als Zinnige Zorg-project. Dat heeft geleid tot de signalering van allerlei verbeterpunten waarmee behandelaars aan de slag kunnen in de praktijk. Het is alweer 10 jaar geleden dat er een nieuw middel was voor de behandeling van osteoporose. Een nieuw middel plus een nieuwe richtlijn zorgen voor een uiterst boeiende periode waarin we hopelijk de fractuurzorg kunnen verbeteren. Daarmee zullen veel kwetsbare patiënten beter beschermd worden.”

Werking

Romosozumab is een monoklonaal antilichaam tegen sclerostine. Dit wordt geproduceerd door botcellen (osteocyten) en speelt een belangrijke rol bij de botstofwisseling. Bij mensen met een tekort aan sclerostine (de ziekte van Van Buchem) is sprake van overmatige botgroei. Remming van sclerostine stimuleert dus de botopbouw. Het leidt tot de activatie van cellen die het bot omringen, van osteoblasten die de botmatrix produceren en van de aanmaak van botvoorlopercellen. Het resultaat is meer botvorming. Bovendien leidt remming van sclerostine tot afname van botresorptie. Bij elkaar geeft dit verbeteringen in botstructuur en -sterkte.

 

Rubriek De patiënt: ‘Ik voelde mij echt als herboren’

okt 2023 | RA

Lees meer over Rubriek De patiënt: ‘Ik voelde mij echt als herboren’

Door rituximab minder prednison nodig bij spierreuma

sep 2023

Lees meer over Door rituximab minder prednison nodig bij spierreuma

Eindelijk nieuwe behandelopties in zicht voor polymyalgia rheumatica

sep 2023

Lees meer over Eindelijk nieuwe behandelopties in zicht voor polymyalgia rheumatica

Gaten dichten in ontwikkeling geneesmiddelen tegen artrose

sep 2023 | Artrose

Lees meer over Gaten dichten in ontwikkeling geneesmiddelen tegen artrose

Effectiviteit en veiligheid van brepocitinib bij actieve arthritis psoriatica

sep 2023 | Arthritis psoriatica

Lees meer over Effectiviteit en veiligheid van brepocitinib bij actieve arthritis psoriatica

Versleten pols herstellen met behulp van 3D-geprint implantaat

sep 2023 | Artrose, Orthopedie

Lees meer over Versleten pols herstellen met behulp van 3D-geprint implantaat

Expertdebat SLE, Deel 3 - Praktische handvatten: Van zwangerschapswens tot de rol van B-cellen in lupus

7 nov 2023 om 20:00 | Immuuntherapie, SLE

Lees meer over Expertdebat SLE, Deel 3 - Praktische handvatten: Van zwangerschapswens tot de rol van B-cellen in lupus

ReumaReality: gepersonaliseerde zorg voor uiteenlopende patiënten

30 okt 2023 om 20:00 | Artrose

Lees meer over ReumaReality: gepersonaliseerde zorg voor uiteenlopende patiënten

SpA café 6: Structurele schade bij axiale SpA

3 okt 2023 om 18:30 | Spondyloartritis

Lees meer over SpA café 6: Structurele schade bij axiale SpA

SpA café 5:
De nieuwe ASAS-EULAR aanbevelingen voor de behandeling van axSpA

9 mrt 2023 om 18:30 | Spondyloartritis

Lees meer over SpA café 5:
De nieuwe ASAS-EULAR aanbevelingen voor de behandeling van axSpA

SpA café 3: pijn herkennen en behandelen bij patiënten met SpA

6 mrt 2023 | Arthritis psoriatica, Spondyloartritis

Lees meer over SpA café 3: pijn herkennen en behandelen bij patiënten met SpA

Expertdebat SLE en lupus nefritis - Deel 2

21 dec 2022 | Immuuntherapie, SLE

Lees meer over Expertdebat SLE en lupus nefritis - Deel 2

Webinar: Reumatologie actueel

15 nov 2022

Lees meer over Webinar: Reumatologie actueel

Webcast Immuuntherapie: herkennen van bijwerkingen en acties voor de niet-oncoloog

12 okt 2022 | Immuuntherapie

Lees meer over Webcast Immuuntherapie: herkennen van bijwerkingen en acties voor de niet-oncoloog

SpA café 4:
Treat-to-target bij axiale SpA: evidence en praktijkervaringen

4 okt 2022 om 18:30 | Spondyloartritis

Lees meer over SpA café 4:
Treat-to-target bij axiale SpA: evidence en praktijkervaringen

e-learning SpA in de praktijk

Psoriasis, Spondyloartritis

Lees meer over e-learning SpA in de praktijk

Regionale nascholingen Osteoporose en Fractuurpreventie: Wat is nieuw in de richtlijn?

maandag 6 nov 2023 tot donderdag 30 nov 2023 | Osteoporose, Ouderen, Overig

Lees meer over Regionale nascholingen Osteoporose en Fractuurpreventie: Wat is nieuw in de richtlijn?

Langetermijneffecten van belimumab voor lupusnefritis

jun 2023 | Chronische nierschade, SLE

Lees meer over Langetermijneffecten van belimumab voor lupusnefritis

Dosisoptimalisatie TNF-remmers bij RA ook na 10 jaar nog veilig en effectief

jun 2023 | RA

Lees meer over Dosisoptimalisatie TNF-remmers bij RA ook na 10 jaar nog veilig en effectief

Voorspellers voor cardiovasculair risico en respons op statinebehandeling bij pediatrische SLE

jun 2023 | Atherosclerose, SLE

Lees meer over Voorspellers voor cardiovasculair risico en respons op statinebehandeling bij pediatrische SLE

JAK-POT: Niet meer MACE met JAK-remmers dan met bDMARDs

jun 2023 | RA

Lees meer over JAK-POT: Niet meer MACE met JAK-remmers dan met bDMARDs

‘Plants for Joints’ leefstijlprogramma ook op langere termijn effectief

jun 2023 | Artrose

Lees meer over ‘Plants for Joints’ leefstijlprogramma ook op langere termijn effectief

COVID-19 en SARS-CoV-2-vaccinaties bij jonge patiënten met reumatische en niet-reumatische auto-immuunziekten

jun 2023 | RA, Vaccinatie

Lees meer over COVID-19 en SARS-CoV-2-vaccinaties bij jonge patiënten met reumatische en niet-reumatische auto-immuunziekten

Toepassing van criteria voor ziektemodificatie op SLE-behandelingen

jun 2023 | SLE

Lees meer over Toepassing van criteria voor ziektemodificatie op SLE-behandelingen

SEL-212 veelbelovend voor patiënten met refractaire jicht

jun 2023 | Jicht

Lees meer over SEL-212 veelbelovend voor patiënten met refractaire jicht

AI kan vroege fasen van RA helpen voorspellen

jun 2023 | Artritis, RA

Lees meer over AI kan vroege fasen van RA helpen voorspellen

Psoriatic Disease: het belang van anamnese en het herkennen van rode vlaggen

nov 2022 | Psoriasis

Lees meer over Psoriatic Disease: het belang van anamnese en het herkennen van rode vlaggen

De voor- en nadelen van zorg op afstand: ervaringen van Nederlandse reumatologen tijdens COVID

nov 2020

Lees meer over De voor- en nadelen van zorg op afstand: ervaringen van Nederlandse reumatologen tijdens COVID

Podcast - Terugkerende koortssyndromen: steeds beter te (be)grijpen en behandelen

okt 2020

Lees meer over Podcast - Terugkerende koortssyndromen: steeds beter te (be)grijpen en behandelen

De ACR-adviezen voor reumatologische zorg tijdens de COVID-19-pandemie nader bekeken

aug 2020 | RA, SLE

Lees meer over De ACR-adviezen voor reumatologische zorg tijdens de COVID-19-pandemie nader bekeken

MedNet Reumatologie 2023-02

jun 2023

Lees meer over MedNet Reumatologie 2023-02

MedNet Reumatologie 2023-01

mrt 2023

Lees meer over MedNet Reumatologie 2023-01

MedNet Reumatologie 2022-04

dec 2022

Lees meer over MedNet Reumatologie 2022-04

MedNet Reumatologie 2022-03

sep 2022

Lees meer over MedNet Reumatologie 2022-03

MedNet Reumatologie 2022-02

jun 2022

Lees meer over MedNet Reumatologie 2022-02

MedNet Reumatologie 2022-01

mrt 2022

Lees meer over MedNet Reumatologie 2022-01