Ziekteprogressie Alzheimer volgen met p-tau181 in bloed

Delen via:

Zowel baseline-waarden als longitudinale veranderingen in plasma p-tau181 lijken te zijn geassocieerd met neurodegeneratie en cognitieve achteruitgang bij patiënten met de ziekte van Alzheimer. Ook plasma NfL is geassocieerd met cognitie en neurodegeneratie; deze associatie was echter niet specifiek voor Alzheimer. De onderzoekers concluderen in JAMA Neurology dat plasmabiomarkers gebruikt kunnen worden om de progressie van Alzheimer te volgen.

Plasma p-tau181 is een veelbelovende biomarker voor het detecteren van de ziekte van Alzheimer. Het is echter nog onduidelijk of deze marker ook gebruikt kan worden gebruikt om ziekteprogressie te volgen. In deze longitudinale observationele cohortstudie werd onderzocht in hoeverre zowel baseline als longitudinale plasma p-tau181-niveaus zijn geassocieerd met alzheimergerelateerde neurodegeneratie en cognitieve achteruitgang. Daarbij werd de vergelijking gemaakt met plasma NfL, een niet-specifieke marker voor neuronale schade.

Er werden gegevens gebruikt van het Alzheimer’s Disease Neuroimaging Initiative (1 februari 2007 tot 6 juni 2016). Gedurende maximaal 8 jaar werd bloed afgenomen; alle plasma p-tau181-bepalingen werden uitgevoerd in 2020. Onder de 1.113 deelnemers waren personen zonder cognitieve problemen en patiënten met cognitieve stoornissen (MCI en Alzheimer). Deelnemers kwamen in aanmerking voor inclusie als ze beschikbare plasma p-tau181- en NfL-metingen hadden en ten minste 1 FDG-PET of structurele MRI. De belangrijkste uitkomsten waren longitudinale imaging-markers van neurodegeneratie (FDG-PET en structurele MRI) en cognitieve testscores (PACC en ADAS-Cog 13).

p-tau181 en cognitie

Van de 1.113 deelnemers (gemiddelde leeftijd 74,0 (SD 7,6) jaar; 53,9% man; 89,1% blank), waren er 378 (34,0%) cognitief gezond (CU) en hadden er 735 (66,0%) cognitieve problemen (CImp). In de CImp-groep hadden 537 deelnemers (73,1%) MCI en 198 deelnemers (26,9%) de ziekte van Alzheimer. Longitudinale veranderingen in plasma p-tau181 waren geassocieerd met cognitieve achteruitgang (CU: r = -0,24; p < 0,001; CImp: r = 0,34; p < 0,001) en een prospectieve afname van glucosemetabolisme (CU: r = -0,05; p = 0,48; CImp: r = -0,27; p < 0,001) en grijzestofvolume (CU: r = -0,19; p < 0,001; CImp: r = -0.31, P <.001) in voor Alzheimer kenmerkende hersengebieden. Deze associaties werden alleen gezien bij amyloïd-β-positieve personen. Zowel plasma p-tau181 als NfL was onafhankelijk geassocieerd met cognitie en neurodegeneratie in alzheimerspecifieke hersengebieden. NfL was echter ook geassocieerd met neurodegeneratie in andere hersengebieden en bij amyloïd-β-negatieve deelnemers. Ongeveer 25 tot 45% van de associatie tussen baseline plasma p-tau181 en cognitieve achteruitgang werd gemedieerd door neuroimaging-markers voor neurodegeneratie op baseline, wat suggereert dat er onafhankelijke verbanden bestaan tussen plasma p-tau181 en cognitie die niet worden verklaard door neurodegeneratie.

Misschien ook interessant voor u: Neurologisch Jaaroverzicht 2020

Bron:

Moscoso A, Grothe MJ, Ashton NJ, et al. Longitudinal Associations of Blood Phosphorylated Tau181 and Neurofilament Light Chain With Neurodegeneration in Alzheimer Disease. JAMA Neurol. 2021 Jan 11. Online ahead of print.

Incidentie en prevalentie van dementie na een TIA of CVA

jun 2019 | Dementie, Neuro-vasculair

Lees meer over Incidentie en prevalentie van dementie na een TIA of CVA

Overzicht van ‘loopstrategieën’ van parkinsonpatiënten

jun 2019 | Bewegingsstoornissen

Lees meer over Overzicht van ‘loopstrategieën’ van parkinsonpatiënten

Overleving na herseninfarct op jonge leeftijd

jun 2019 | Neuro-vasculair

Lees meer over Overleving na herseninfarct op jonge leeftijd

Kwart miljoen voor onderzoek naar MS

jun 2019 | Multipele Sclerose

Lees meer over Kwart miljoen voor onderzoek naar MS

Hoogtepunten van de 5e European Stroke Organisation Conference

jun 2019 | Neuro-vasculair

Lees meer over Hoogtepunten van de 5e European Stroke Organisation Conference

Veranderingen in HDL-metabolisme geassocieerd met migraine

mei 2019 | Hoofdpijn

Lees meer over Veranderingen in HDL-metabolisme geassocieerd met migraine

Keynote webinar | Spotlight on sleep in brain health

2 mei 2024 om 18:00

Lees meer over Keynote webinar | Spotlight on sleep in brain health

Neurologisch Jaaroverzicht 2023

20 feb 2024 | Bewegingsstoornissen, Dementie, Epilepsie, Hoofdpijn, Multipele Sclerose, Neuro-vasculair

Lees meer over Neurologisch Jaaroverzicht 2023

Masterclass Wervelkolom Welzijn: hedendaagse inzichten en oplossingen

30 jan 2024 om 20:00

Lees meer over Masterclass Wervelkolom Welzijn: hedendaagse inzichten en oplossingen

Plaatsbepaling van device-aided therapies (DATs) bij de ziekte van Parkinson

7 aug 2023 | Bewegingsstoornissen

Lees meer over Plaatsbepaling van device-aided therapies (DATs) bij de ziekte van Parkinson

MS: welk middel voor welke patiënt?

9 mrt 2023 | Multipele Sclerose

Lees meer over MS: welk middel voor welke patiënt?

Neurologisch Jaaroverzicht 2022

1 feb 2023 | Bewegingsstoornissen, Dementie, Epilepsie, Hoofdpijn, Multipele Sclerose, Neuro-vasculair

Lees meer over Neurologisch Jaaroverzicht 2022

Antistolling en bloedingen

8 dec 2022 om 20:00

Lees meer over Antistolling en bloedingen

Masterclass Diabetes: Pijn & Polyfarmacie

20 okt 2022 | Diabetes

Lees meer over Masterclass Diabetes: Pijn & Polyfarmacie

Webcast Immuuntherapie: herkennen van bijwerkingen en acties voor de niet-oncoloog

12 okt 2022 | Immuuntherapie

Lees meer over Webcast Immuuntherapie: herkennen van bijwerkingen en acties voor de niet-oncoloog
Er zijn geen e-learnings gevonden.

B-cel therapieën bij MS: impact op immunologie

maandag 10 jun 2024 van 18:00 tot 21:30 | Multipele Sclerose, Vaccinatie

Lees meer over B-cel therapieën bij MS: impact op immunologie

EAN in ORANJE 2024

maandag 1 jul 2024 van 18:00 tot 21:45 | Bewegingsstoornissen, Epilepsie, Neuro-vasculair

Lees meer over EAN in ORANJE 2024

Patiënten gebruiken niet-orale migrainemedicatie voor beter en sneller effect

dec 2023 | Hoofdpijn

Lees meer over Patiënten gebruiken niet-orale migrainemedicatie voor beter en sneller effect

Veel MS-patiënten hebben ook migraine

dec 2023 | Hoofdpijn, Multipele Sclerose

Lees meer over Veel MS-patiënten hebben ook migraine

Werkelijke migraineprevalentie bij mannen moeilijk te schatten

dec 2023 | Hoofdpijn

Lees meer over Werkelijke migraineprevalentie bij mannen moeilijk te schatten

Hoofdpijn na COVID-19-vaccinatie

dec 2023 | Hoofdpijn, Vaccinatie, Virale infecties

Lees meer over Hoofdpijn na COVID-19-vaccinatie

De rol van genetica en biomarkers bij migraine nog niet opgehelderd

dec 2023 | Hoofdpijn

Lees meer over De rol van genetica en biomarkers bij migraine nog niet opgehelderd

Triptanen te vaak onterecht voorgeschreven

dec 2023 | Hoofdpijn

Lees meer over Triptanen te vaak onterecht voorgeschreven

CAPTURE-studie zal inzicht geven in het leven van de migrainepatiënt

dec 2023 | Hoofdpijn

Lees meer over CAPTURE-studie zal inzicht geven in het leven van de migrainepatiënt

Grotere kans non-respons op CGRP bij mensen met psychiatrische problemen

dec 2023 | Hoofdpijn

Lees meer over Grotere kans non-respons op CGRP bij mensen met psychiatrische problemen

Beweging kan helpen bij clusterhoofdpijn

dec 2023 | Hoofdpijn

Lees meer over Beweging kan helpen bij clusterhoofdpijn

Podcast: AI in stroke - Using deep learning to predict clinical outcomes after stroke

jan 2024 | Neuro-vasculair

Lees meer over Podcast: AI in stroke - Using deep learning to predict clinical outcomes after stroke

Podcast: Stem cell therapy for PD - A new era for managing Parkinson’s disease?

dec 2023 | Bewegingsstoornissen

Lees meer over Podcast: Stem cell therapy for PD - A new era for managing Parkinson’s disease?

Podcasts migraine: de laatste ontwikkelingen in de behandeling van migraine

aug 2021 | Hoofdpijn

Lees meer over Podcasts migraine: de laatste ontwikkelingen in de behandeling van migraine

Real World Evidence in MS

jan 2020 | Multipele Sclerose

Lees meer over Real World Evidence in MS

MedNet Neurologie 2023-04

dec 2023

Lees meer over MedNet Neurologie 2023-04

MedNet Neurologie 2023-03

sep 2023

Lees meer over MedNet Neurologie 2023-03

MedNet Neurologie 2023-02

jun 2023

Lees meer over MedNet Neurologie 2023-02

MedNet Neurologie 2023-01

mrt 2023

Lees meer over MedNet Neurologie 2023-01

MedNet Neurologie 2022-04

dec 2022

Lees meer over MedNet Neurologie 2022-04

MedNet Neurologie 2022-03

sep 2022

Lees meer over MedNet Neurologie 2022-03

MedNet Neurologie 2022-02

jun 2022

Lees meer over MedNet Neurologie 2022-02

MedNet Neurologie 2022-01

mrt 2022

Lees meer over MedNet Neurologie 2022-01