Eetgewoonten beïnvloeden respons op immuuntherapie

Delen via:
UEG Week 2022

Een nieuwe studie onderstreept hoe belangrijk het is eetgewoonten onder de loep te nemen bij patiënten die met immuuntherapie starten. De resultaten suggereren dat een mediterraan dieet bij immuuntherapie met checkpointremmers is geassocieerd met een hogere respons en progressievrije overleving onder patiënten met gevorderd melanoom.

Veel eerdere studies hadden al laten zien dat het microbioom in de darmen van invloed is op de respons op checkpointremmers. Daarbij viel op dat veel van de hierbij geïmpliceerde darmmicroben duidelijk gedefinieerde associaties hebben met eetgewoonten. Hieruit kwam het idee voort dat vezelrijk eten de respons op checkpointremmers zou kunnen verbeteren. 

Nederlandse en Britse onderzoekers hebben daarop de handen ineengeslagen bij de zogeheten PRIMMstudy. Hierin is bij 91 patiënten met gevorderd melanoom de link onderzocht tussen eetpatronen en respons op checkpointremmers (PD-1-remmers, CTLA4-remmers of combinatietherapie). De belangrijkste klinische eindpunten waren algehele respons (ORR), progressievrije overleving na 12 maanden (PFS12) en immuungerelateerde bijwerkingen (irAE’s) graad 2 of hoger. 

Zowel het mediterrane dieet als een meer dan gemiddeld gebruik van enkelvoudige onverzadigde vetzuren (MUFA) vertoonde significant lineaire associaties met ORR en PFS12. Bij de Nederlandse deelnemers was er een positieve associatie tussen ORR en een eetpatroon met een prominente plaats voor volkorenbrood, groenten en aardappelen. In termen van voedselgroepen bleek de behandelrespons positief te worden beïnvloed door gebruik van vis, noten, volkorenproducten en peulvruchten. De onderzoekers vonden ook dat volkorenproducten en peulvruchten het risico op toxiciteit van de behandeling verkleinden. Veel rood en bewerkt vlees eten verhoogde dit risico juist.

De auteurs denken dat deze resultaten ook relevant kunnen worden voor andere patiënten, aangezien checkpointremmers ook onderzocht worden als behandeling bij andere soorten kanker, onder meer van het maag-darmkanaal.

Bron:

Bolte L, Lee KA, Björk JR, et al. Dietary intake influences the response to cancer immunotherapy. UEG Week 2022, abstract OP021.

Veelbelovend nieuw antibioticum geeft zijn geheimen prijs

dec 2025 | Antibioticaresistentie

Lees meer over Veelbelovend nieuw antibioticum geeft zijn geheimen prijs

Lage dosis acetylsalicylzuur bij PIK3CA-gemuteerd gelokaliseerd colorectaal carcinoom

nov 2025 | Maag-darm-leveroncologie

Lees meer over Lage dosis acetylsalicylzuur bij PIK3CA-gemuteerd gelokaliseerd colorectaal carcinoom

Neoadjuvant FOLFIRINOX versus gemcitabine-chemoradiotherapie bij (borderline) resectabel pancreascarcinoom

nov 2025 | Chirurgie, Maag-darm-leveroncologie

Lees meer over Neoadjuvant FOLFIRINOX versus gemcitabine-chemoradiotherapie bij (borderline) resectabel pancreascarcinoom

Betere overleving bij primair uitgezaaide kanker, winst vooral voor kleine groep patiënten

nov 2025 | Borstkanker, Dermato-oncologie, Immuuntherapie, Longoncologie, Uro-oncologie

Lees meer over Betere overleving bij primair uitgezaaide kanker, winst vooral voor kleine groep patiënten

Onderzoek naar productie van ethanol door darmflora

nov 2025 | Hepatologie

Lees meer over Onderzoek naar productie van ethanol door darmflora

Coloncapsule-endoscopie versus conventionele coloscopie na diverticulitis van het colon

nov 2025 | Endoscopie

Lees meer over Coloncapsule-endoscopie versus conventionele coloscopie na diverticulitis van het colon

Keynote webinar | Spotlight on addressing alcohol-associated liver disease

19 nov 2025 om 18:00

Lees meer over Keynote webinar | Spotlight on addressing alcohol-associated liver disease

Van verleden naar heden: IBD-behandeling in transitie

1 nov 2025 | IBD

Lees meer over Van verleden naar heden: IBD-behandeling in transitie

Clinical practice: Sequencing and Real-World Cases in UC

1 nov 2025 | IBD

Lees meer over Clinical practice: Sequencing and Real-World Cases in UC

Gordelroospreventie in medische risicogroepen - van indicatie tot vaccinatie

2 jul 2025 om 20:00 | Vaccinatie, Virale infecties

Lees meer over Gordelroospreventie in medische risicogroepen - van indicatie tot vaccinatie

CMV – oh jee wat moet ik ermee?

1 mei 2025 | Niertransplantatie, Virale infecties

Lees meer over CMV – oh jee wat moet ik ermee?

Chronische Pancreatitis

8 apr 2025 om 20:00 | Pancreatitis

Lees meer over Chronische Pancreatitis

Wat is de rol van AI en eHealth bij IBD?

19 feb 2025 | IBD

Lees meer over Wat is de rol van AI en eHealth bij IBD?

Hersenbloedingen in nieuw perspectief:
het belang van TIME=BRAIN en het couperen van antistolling

2 dec 2024 om 20:00 | Neuro-vasculair

Lees meer over Hersenbloedingen in nieuw perspectief:
het belang van TIME=BRAIN en het couperen van antistolling

Opioïden in de 2e lijn: Sleutels tot effectieve bestrijding van maligne pijn

10 sep 2024 om 20:00

Lees meer over Opioïden in de 2e lijn: Sleutels tot effectieve bestrijding van maligne pijn
Er zijn geen e-learnings gevonden.

ECCO in ORANJE 2026

donderdag 19 feb 2026 van 18:00 tot 21:45 | IBD

Lees meer over ECCO in ORANJE 2026

UEG in ORANJE 2026

zondag 18 okt 2026 van 18:00 tot 22:00

Lees meer over UEG in ORANJE 2026

Chirurgische sluiting nuttig voor perianale fistels door Crohn

okt 2021 | Chirurgie, IBD

Lees meer over Chirurgische sluiting nuttig voor perianale fistels door Crohn

Interactie tussen fecestransplantatie en eradicatie van resistente bacteriën blootgelegd

okt 2021 | Antibioticaresistentie, Bacteriële infecties

Lees meer over Interactie tussen fecestransplantatie en eradicatie van resistente bacteriën blootgelegd

Aanhoudende werkzaamheid van dupilumab bij eosinofiele oesofagitis

okt 2021 | Oesofagitis

Lees meer over Aanhoudende werkzaamheid van dupilumab bij eosinofiele oesofagitis

Handheld echografie versus MR-enterografie voor diagnostiek van Crohn

okt 2021 | IBD

Lees meer over Handheld echografie versus MR-enterografie voor diagnostiek van Crohn

Transglutaminaseremmer voorkomt mucosale schade door coeliakie

okt 2021 | Coeliakie

Lees meer over Transglutaminaseremmer voorkomt mucosale schade door coeliakie

EUS-geleide gastrojejunostomie heeft voorkeur bij maligne maaguitgangobstructie

okt 2021 | Endoscopie, Maag-darm-leveroncologie

Lees meer over EUS-geleide gastrojejunostomie heeft voorkeur bij maligne maaguitgangobstructie

Aanwijzingen voor effectiviteit van nieuw type medicijn bij HPV-gerelateerde tumoren

sep 2021 | Gynaecologische oncologie, Hoofd-halsoncologie, Immuuntherapie, Maag-darm-leveroncologie

Lees meer over Aanwijzingen voor effectiviteit van nieuw type medicijn bij HPV-gerelateerde tumoren

KRAS-remmers effectief bij gevorderd KRAS G12C-positief colorectaal carcinoom

sep 2021 | Maag-darm-leveroncologie

Lees meer over KRAS-remmers effectief bij gevorderd KRAS G12C-positief colorectaal carcinoom

Nivolumab plus chemotherapie nieuwe standaard bij maag-/oesofagus- of GEJ-tumoren

sep 2021 | Immuuntherapie, Maag-darm-leveroncologie

Lees meer over Nivolumab plus chemotherapie nieuwe standaard bij maag-/oesofagus- of GEJ-tumoren

Podcast CMV-infectie: Microbiologie

nov 2024 | Niertransplantatie, Transplantatie, Virale infecties

Lees meer over Podcast CMV-infectie: Microbiologie

Podcast CMV-infectie: Klinische farmacologie

nov 2024 | Niertransplantatie, Transplantatie, Virale infecties

Lees meer over Podcast CMV-infectie: Klinische farmacologie

Podcast CMV-infectie: Solide orgaantransplantatie

nov 2024 | Niertransplantatie, Stamceltransplantatie, Virale infecties

Lees meer over Podcast CMV-infectie: Solide orgaantransplantatie

Podcast CMV-infectie: Hematologie

nov 2024 | Niertransplantatie, Stamceltransplantatie, Virale infecties

Lees meer over Podcast CMV-infectie: Hematologie

Multidisciplinaire podcastserie: CMV-infectie;
Diagnostiek en management na transplantatie

jun 2024 | Niertransplantatie, Stamceltransplantatie, Virale infecties

Lees meer over Multidisciplinaire podcastserie: CMV-infectie;
Diagnostiek en management na transplantatie

Podcast Exocriene pancreasinsufficiëntie

nov 2023 | Pancreatitis

Lees meer over Podcast Exocriene pancreasinsufficiëntie

Podcast - Optimalisatie van biologicals bij patiënten met inflammatoire darmziekten

sep 2023 | IBD

Lees meer over Podcast - Optimalisatie van biologicals bij patiënten met inflammatoire darmziekten

Podcast Acute pancreatitis

apr 2023 | Pancreatitis

Lees meer over Podcast Acute pancreatitis

Podcast - Periampullaire tumoren: maak onderscheid

nov 2021

Lees meer over Podcast - Periampullaire tumoren: maak onderscheid

MedNet Gastro-enterologie 2025-03

sep 2025

Lees meer over MedNet Gastro-enterologie 2025-03

MedNet Gastro-enterologie special IBD 2025

jul 2025

Lees meer over MedNet Gastro-enterologie special IBD 2025

MedNet Gastro-enterologie 2025-02

jun 2025

Lees meer over MedNet Gastro-enterologie 2025-02

MedNet Gastro-enterologie 2025-01

mrt 2025

Lees meer over MedNet Gastro-enterologie 2025-01

MedNet Gastro-enterologie 2024-04

dec 2024

Lees meer over MedNet Gastro-enterologie 2024-04

MedNet Gastro-enterologie 2024-03

sep 2024

Lees meer over MedNet Gastro-enterologie 2024-03

MedNet Gastro-enterologie special IBD 2024

jul 2024

Lees meer over MedNet Gastro-enterologie special IBD 2024

MedNet Gastro-enterologie 2024-02

jun 2024

Lees meer over MedNet Gastro-enterologie 2024-02

MedNet Gastro-enterologie 2024-01

mrt 2024

Lees meer over MedNet Gastro-enterologie 2024-01

Whitepaper: 24 Veelgestelde vragen en antwoorden over long COVID

feb 2022

Lees meer over Whitepaper: 24 Veelgestelde vragen en antwoorden over long COVID