Preconceptioneel hydroxychloroquine verbetert zwangerschapsuitkomsten bij APS

Hydroxychloroquine in combinatie met lage doseringen aspirine en heparine preconceptioneel kan de complicaties bij zwangerschap verminderen bij hoogrisicopatiënten met primair antifosfolipidensyndroom. Dit blijkt uit een retrospectieve multicenterstudie onder zwangere vrouwen waarvan de resultaten op de EULAR 2022 gepresenteerd zijn.¹

Antifosfolipidensyndroom (APS) is een zeldzame auto-immuunziekte. APS wordt gekenmerkt door persisterende aanwezigheid van antifosfolipide antilichamen (aPL) in het plasma van een patiënt met veneuze en/of arteriële trombose of recidiverende zwangerschapscomplicaties. Bij patiënten met een trombose is er sprake van een vasculaire APS en bij patiënten met zwangerschapscomplicaties van een obstetrische APS. APS kan zowel voorkomen zonder onderliggend lijden (primaire APS, PAPS), als secundair bij een andere auto-immuunziekte, zoals systemische lupus erythematodes (SLE) en reumatoïde artritis (secundaire APS). Volgens sommige auteurs kan hydroxychloroquine (HCQ) de zwangerschapsuitkomst verbeteren bij obstetrische APS en de aPL-titel verminderen.^2-4

Om het effect van HCQ in aanvulling op lage dosering aspirine en heparine (LDA+LMWH) te bepalen, werden de medische gegevens van zwangere vrouwen, positief voor aPL, uit 12 verwijscentra gedurende de periode januari 2010 – december 2020 retrospectief bestudeerd. Aan aPL gerelateerde complicaties waren gedefinieerd als: spontane abortus, neonatale sterfte, vroegtijdige bevalling (< 37 weken), pre-eclampsie, eclampsie of het HELLP-syndroom.

Hoogrisicoprofiel

In totaal werden 164 zwangerschappen geanalyseerd bij 128 patiënten. Alle vrouwen werden behandeld met combinatietherapie (LDA+LMWH); bij 30 werd HCQ toegevoegd. 58 zwangerschappen (43%) hadden lage niveaus van preconceptie C3/C4. Een triple aPL-positiviteit werd waargenomen bij 54 zwangerschappen, waarvan er 14 werden behandeld met combinatietherapie + HCQ. Voor het hele cohort heeft de toevoeging van HCQ de zwangerschapsuitkomst niet significant verbeterd. De evaluatie van 40 zwangerschappen met een hoogrisicoprofiel (drievoudige aPL-positiviteit), liet zien dat HCQ de zwangerschapsuitkomst significant verbeterde (p = 0,018).

Volgens de onderzoekers bieden deze resultaten de clinici een nuttig hulpmiddel om conventionele behandeling te implementeren bij patiënten met een hoog risico op zwangerschapscomplicaties.

Bronnen

1. Lini D, et al. Association between preconception complement levels and the use of hydroxychloroquine with pregnancy outcomes in patients with primary antiphospholipid syndrome and carriers of antiphospholipid antibodies: an international multicenter study. EULAR 2022, poster presentation POS0721. 
2. De Carolis S, Botta A, Salvi S, et al. Is there any role for the hydroxychloroquine (HCQ) in refractory obstetrical antiphospholipid syndrome (APS) treatment? Autoimmun Rev. 2015;14:760-2.
3. Mekinian A, Lazzaroni MG, Luzenko A, et al. The efficacy of hydroxychloroquine for obstetrical outcome in antiphospholipid syndrome: data from a European multicenter retrospective study. Autoimmun Rev. 2015;40:498-502.
4. Mekinian A, Costedoat-Chalumeau N, Masseau A, et al. Obstetrical APS: is there a place for hydroxychloroquine to improve the pregnancy outcome? Autoimmun Rev. 2015;14:23-9.