Er zijn steeds meer aanwijzingen dat gemengde actieve/inactieve wittestoflaesies met een brede ontstekingsrand een indicator zijn van MS met snelle ziekteprogressie. Een nieuwe studie biedt extra bewijs voor dit idee en geeft ook meer inzicht in mechanismen die een rol spelen bij de vorming van deze brede randen, waaronder lymfocyteninfiltratie.1
Een recente publicatie in Nature Medicine beschreef gemengde laesies met een brede ontstekingsrand, of broad rim lesions (BRL), als nieuwe biomarker voor snelle ziekteprogressie bij MS.2 Deze laesies hebben een rand met een breedte van minimaal 1 mm, terwijl klassieke gemengde laesies een smallere rand hebben. Goed nieuws is dat BRL’s detecteerbaar zijn in vivo, met PET-MRI-scans.
Onderzoekers van onder andere het Nederlands Herseninstituut (Amsterdam) wilden het verband tussen BRL’s en snelle ziekteprogressie bevestigen. Hiervoor gebruikten ze hersenweefsel van 52 donoren met MS. Ze bepaalden de breedte van BRL’s (n = 94) en klassieke gemengde laesies (n = 285). Vervolgens stelden ze per donor de breedte vast van de laesie met de grootste rand.
Uit statistische analysen bleek dat de grootste randbreedten positief samenhingen met de leeftijdsgebonden mate van beperkingen (R = 0,372; p = 0,006) en negatief met de leeftijd van overlijden (R = -0,46; p = 0,0003). Deze bevindingen geven extra bewijs voor het idee dat BRL’s een indicator zijn van MS met snelle ziekteprogressie.
De onderzoekers waren ook geïnteresseerd in de mechanismen die een rol spelen bij de vorming van BRL’s. Ze vonden onder andere dat laesies die aan een ventrikel grensden een significant bredere rand hadden dan laesies op andere locaties. Ook bleek dat laesies met daarin een perivasculaire ophoping van lymfocyten, of perivascular cuffing, een significant bredere rand hadden dan laesies zonder. De onderzoekers denken dat infiltratie van B- en T-cellen en oplosbare factoren vanuit bloedvaten en ventrikels kan bijdragen aan de vorming van BRL’s.
Bron:
- Lütje L, Martire MS, Kourouvani M, et al. Increased lymphocyte infiltration in lesions and altered CSF soluble factors may contribute to broad rim lesion-formation in MS. ECTRIMS Virtual Congress 2025, abstract O098.
- Klotz L, Smolders J, Lehto J, et al. Broad rim lesions are a new pathological and imaging biomarker for rapid disease progression in multiple sclerosis. Nat Med. 2025;31:2016-26.